2018ko Iruñerriko Mankomunitatearen txostena
Memoria de la Mancomunidad de la Comarca de Pamplona 2017

• 2018ko kudeaketa txostena
• / 
• Uraren Ziklo Integrala

2018an, ur-ekoizpena 29.566.180 m³-koa izan da, 2017an baino %1,73 txikiagoa eta azken bost urteetako batez bestekoa baino %1,62 txikiagoa. Ekoizpen txikiena erregistratu den bigarren urtea da, 2014ko 29.541.698 metro kuboen ondotik, eta 2004an erregistratu zen maximo historikotik oso urrun (36.948.113 m³). 

Eugin, urteko prezipitazioa 1.715 l/m²  izan da, batez besteko historikoa baino handiagoa. Lehen seihilekoa oso euritsua izan zen, eta bigarrena, aldiz, lehorra. Hartara, udako kontsumoa handitzea uztaila arte atzeratu zen eta neurri batean berdindu zuen irailean batez bestekoa baino handiagoa izan zen kontsumo batek. 

Tiebasko EUTEren funtzionamendua programatutakoaren arabera egin zen: ekainaren erdi aldera jarri zen martxan eta urriaren erdi aldera itxi zen, eta, guztira, 115 egun eman zituen lanean. Aldi horretan izan ziren beharren %23 ekoitzi zituen.

Hornidura-sarearen ustiapen-emaitzei dagokienez, behin-behineko datuek adierazten dute erregistratu gabeko uraren adierazlearen emaitza %9,78koa izan dela, aurreko urtekoa baino pitin bat handiagoa. Edonola ere, datu ona izaten jarraitzen du. Nabarmendu behar da hirugarren urtez jarraian erregistratu gabeko uraren bolumena 3.000.000 m³ baino txikiagoa izatea lortu dela.

Ur-ihesak etengabe bilatu eta konpontzeko politika eta teknologia berriak barnean hartzea emaitza hori lortzeko faktore nagusia izan da. Sektorizazioari eta sentsorizazioari esker gero eta kontrolatuago dagoen sare bat dugu, eta horri gehitzen badiogu ekoizpeneko eta fakturazioko datuak gurutzatzea automatizatzea, erregistratu gabeko ura sektoreen arabera lor daiteke. Datua oso aipagarria da, kontuan hartuta ekoitzitako eta kontsumitutako bolumena gero eta txikiagoa dela eta sareak berritzean egindako inbertsioak gomendatutakoak baino askoz ere txikiagoak direla, azpiegituren balioari eusteko. Nahiko gaztea den azpiegitura bat dugu eta ongi dago; edonola ere, epe ertainean eta luzean inbertsio garrantzitsuak egin beharko dira, zerbitzu eraginkorrari, etengabeari eta kalitatekoari eusteko.

Horniduraren kalitateari dagokionez, urtea normaltasunez joan da eta ez da gorabehera nabarmenik gertatu, Ostitz-Olaibarko hornidura linean gertatutako kasu puntual batzuk izan ezik. Zehazki, Lantzeko iturburuko bilketa-eremuan euri gogorren ondoriozko kasuak izan dira.

Beste alde batetik, Uraren Osasun Plana hedatzen jarraitu da, 2013an egindako diagnostikoko arrisku adierazgarriak minimizatuta. Urte honetan egindako mugarri garrantzitsu hauek nabarmendu behar dira:

• Xehetasun-azterlanak egin dira, Eugiko urtegiko uretan klorofiloen presentziaren gainean.
• Autokontrolerako laginketa-sare propioa ezarri da Iruñerria hornitzeko sektoreetan. Laginak hartzeko sei dorre jarri dira landa-eremuan.
• Uraren kalitatean materialen eragina aztertzeko lana egin da (maiatzean eta abenduan). Emaitzak onak izan dira.
• Uraren kalitatean fibrozementuzko hodiek duten eragina aztertu da (bi laginketa). Emaitzak onak izan dira.

Saneamendu eta arazketari dagokionez, 2018an, ekintza aipagarriena Arazuriko HUAra sartzeko gainezkabideko arbastua lanean hastea izan da. Arazuriko HUA 7,5 m³/s-ko emari maximoa tratatzeko diseinatuta dago eta uraldi handiak izaten direnean emari influenteak kantitate hori gainditu dezake; horrenbestez, gehiegi den emaria araztegiaren sarreran dagoen gainezkabidera isurtzen da, eta ura Arga ibaira bideratzen da. Jarri den baheak gainezka egindako uraren arbastatze automatikoa egiteko aukera ematen du, ura 6 mm-ko sare batetik igarotzen baita eta hark hondakin lodiak eta igeri doazenak harrapatzen baititu, Argara iristea saihestuta.

Arazuriko HUAren emari influentea 41.960.476m³-koa izan da, azken bost urteetako batez bestekoa baino %15,78 gehiago, prezipitazio handien ondorioz, bereziki urteko lehen lauhilekoan. Karga kutsatzailea, ordea, 595.226 biztanle baliokidekoa izan da, azken bost urteetako batez bestekoa baino %4,63 txikiagoa.

Analisi bidezko kontrola

Kontrolen emaitzak

Kontsumoa (m³)

Kontsumoa (litroak biztanleko eguneko)

Saneamendua eta arazketa

Hornidura-iturriak

Artetako iturburua

Udarbe ibaiaren buruan.

• Biltzeko azalera: 100 km
• Iturburuaren batez besteko emaria: 3.643 l/s
• Hornidurarako baliatutako batez besteko emaria: 508 l/s
• Energia hidroelektrikoa ekoizteko baliatutako batez besteko emaria: 1.853 l/s
• Udarbe ibaira isuritako batez besteko emaria: 1.282 l/s

Eugiko urtegia

Arga ibaiaren buruan.

• Oinplano makotua duen grabitate-presa
• Ibaiaren mailaren gaineko garaiera: 44,3 m
• Luzera: 252 m
• Presaren bolumena: 21 hm³
• Kota maximoa: 628 m
• Azalera: 123 ha
• Batez besteko sakonera: 18 m
• Bertan ura zenbat egoten den: 2-5 hilabete

Itoizko urtegia

Kokapena: Irati ibaia (Longida ibarra)

• Presa-mota: grabitatekoa, hormigoi arruntarekin egina
• Zimenduen gaineko garaiera handiena: 122 m
• Bururatze-luzera: 525 m
• Bururatze-kota: 592 m
• Gehieneko maila normalean estalita dagoen azalera: 1.100 ha
• Ur-mailak normalean gehienez duen edukiera: 418 hm³

Edateko ura tratatzea

• Urtasungo EUTE. Tratatzeko ahalmena: 1.050 l/s
• Egillorko EUTE. Tratatzeko ahalmena: 800 l/s
• Tiebasko EUTE. Tratatzeko ahalmena: 1.000 l/s

Hornidura-sarea

• Luzera: 1.478 km
• Harguneak: 43.842
• Ur-biltegiak: 137 unitate. Edukiera: 266.654 m³
• Ponpatzeak: 53
• Emari-neurgailuak: 1.443

Saneamendu-sarea

• Luzera: 1.678 km
• Harguneak: 71.210

Ekaitz-urak biltzeko biltegiak

• Txantreako ekaitz-urak biltzeko biltegia
• V=3.000 m³ C2 kolektorera

Hondakin-uretarako instalazioak