Gaur goizean, Izuri eta Asiaini zerbitzua ematen dien hondakin-uren araztegi berria (HUA) aurkeztu da. Lurralde Kohesiorako kontseilaria, Bernardo Ciriza, Iruñerriko Mankomunitateko lehendakaria, David Campión, eta Oltza Zendeako alkatea, Moisés Garjón, izan dira azpiegitura hau bisitatzen. Zehazki, 880.000 euroko aurrekontua (BEZa kanpo) izan du, NILSAk finantzatuta, saneamendu-kanonaren kontura, eta Mankomunitateak kudeatuko du.

Araztegi berri hori Oltza Zendea udalerrian dago, Izuko herrigunetik 150 metrotara, Arakil ibaiaren eskuineko ertzean, eta 1.700 metro koadroko azalera hartzen du. Gauzatu den arazketa-sistema 372 herritarreko biztanleria baterako dimentsionatu da eta eguneko 84 metro kuboko batez besteko emari baterako.

Hitza hartu duenean, David Campiónek nabarmendu du Mankomunitateak azpiegituretan inbertitzen jarraitzen duela, eta ez bakarrik metropoli-eremuan, baita Iruñerriko herri txikietan ere, eta elkartasun-printzipio honek aurrera jarraitzeko nahia adierazi du.

Bere aldetik, Moisés Garjónek eskerrak eman dizkie Mankomunitateari eta Nafarroako Gobernuari, hura gabe ezinezkoa izango bailitzateke mota honetako lanei aurre egitea herri txikietan. Halaber, hau gehitu du: “Geure burua zoriondu behar dugu, instalazio hauei esker ura bere bidera itzultzen baitugu erabili ondoren eta, hartara, Uraren Ziklo Integrala ixten baitugu: beste esparru batzuetan egin beharko litzatekeenaren adibidea”.

Azkenik, Ciriza kontseilariak, Tokiko Administrazioaren eta Despopulazioaren zuzendari nagusia, Jesús Mª Rodríguez, eta NILSAko kudeatzailea, Fernando Mendoza, lagun zituela, administrazioen arteko lankidetzaren balioa nabarmendu du, horrek ekartzen baitu “Nafarroa osoak arazketa-sistema bera edukitzea, saneamendu-kanon berbera, eta kudeaketa bakar eta homogeneo bat, herri bakar bat ere diskriminatzen ez duena arrazoi geografikoengatik, biztanle-dentsitatekoengatik, edo gaitasun tekniko edo ekonomikokoengatik”.

HUA biologiko berriak orain arte zeuden bi hobi septikoak ordeztuko ditu. Lanek barne hartu dute ponpaketa-estazio bat sortzea Asiainen, herri horretako isurketak bulkatuko dituena, Arakil ibaiaren ezkerreko ertzean, Izuko hondakin-uren tratatamendu-araztegi berriraino, eskuineko ertzean kokatua. Gainera, barne hartu du Izu herriko isurketak grabitatez eramatea.

Nabarmendu behar da Asiaingo ponpaketa-estazioa goratuta eraiki dela, urez betetzea saihesteko. 15 metroko aldea edo desnibela gainditzeko eta Arakil ibaia gurutzatzeko Asiaingo bulkatzea burdinurtu nodularrezkoa da, 100 milimetroko diametrokoa, eta 288 metroko luzera du. Ponpaketarako motorrak 11,3 kW-eko potentzia dauka.

Gaur goizean aurkeztu den hondakin-uren tratamendu-araztegiak sarrera-obra bat du, non herri bakoitzeko isurketak jasotzen diren, Imhoff dekantazio-tanga digestore bat, ponpatze-estazio bat iragazki biologikora, bigarren dekantazio-tanga bat, lohien ponpaketa bat eta efluentea ateratzeko obra bat. Halaber, instalazioak kontrol-neurria eta laginak hartzekoa dauzka. HUAn instalatutako potentzia 9,5 kW-ekoa da.

Paisaian integratzeko jarduketak

Lanek berekin ekarri dute Arakil ibaiaren ibilgua gurutzatzea, ohetik 1,50 metroko sakoneran, eta ondorioz ibai-hondoa lehengoratu behar izatea. Eskuineko ertzera igotzeak, 15 metroko aldea gainditzeko, berekin ekarri du ertza lehengoratu behar izatea, bioingeniaritzako tekniken bidez, Krainer horma bat eraikita. Horrez gain, azpiegitura integratzeko, zenbait landatze- eta ereite-lan egin dira inguru horretan.

Nabarmendu behar da lan hau egitea –2020ko bigarren seihilekoan gauzatu zen– Iruñerriko II. Saneamendu Planean (2017-2020) aurreikusita dauden jarduketen barnean dagoela.

Mankomunitateak kudeatzen dituen araztegien sarea Arazuriko eskualde-mailako HUAk eta Ibero, Izu, Etxauri, Elo eta Zubiriko toki-araztegiek eratzen dute. Beren hondakin-urak Arazuriko HUAraino bideratzen dituen eskualde-kolektore batek estaldura ematen ez dien herriek arazketarako toki-sistema txikiak dituzte (iragazki biologikoak, Imhoff tangak eta hobi septikoak), eta azkenean tokiko saneamendurako 120 azpiegitura inguru dira. Gaur aurkeztu den instalazio berriak ahalbidetu du orain arte Izun eta Asiainen zeuden hobi septikoak alde batera uztea.

Tokiko arazketarako hiru obra

Era berean Iruñerriko II. Saneamendu Planean jasotako jarduketen barnean, 2020an, Argiñaritz (Girgillao), Saratsate (Itza) eta Uztarrotz (Eguesibar) herrietan arazketa-lanak egin dira.

Hiru jarduketak antzekoak izan dira, eta NILSAk finantzatu ditu. Kasu bakoitzean barne hartu da kolektore-hustubide bat (PVCzkoa eta 315 milimetroko diametrokoa), herriko hondakin-urak biltzen dituena isurketa-puntua edo egungo hobi septikoa baino lehen, tratamendu-eremu bat eraikitzea, banatzeko eta gainezka egiteko kutxatila bat duena, 3 metroko diametroko eta 6 eta 7 metro arteko sakonerako Imhoff tanga bat, beira-zuntzezkoa; PVCzko kolektore-efluentea, 315 milimetroko diametrokoa, eta infiltrazio-gune bat da, isurketa-puntuaren aurretik. Instalazioetako bakoitzak by-passa du, huste- eta mantentze-lanak egin ahal izateko.

Argiñarizko instalazioan, Imhoff tanga 30 herritarreko biztanleria baterako dimentsionatuta dago eta eguneko 7 metro kuboko batez besteko emari baterako. Administrazioak bere berri izateko aurrekontua, proiektuan jasotakoa, 202.000 eurokoa izan zen (BEZa kanpo).

Saratsateko instalazioan, Imhoff tanga 99 herritarreko biztanleria baterako dimentsionatuta dago eta eguneko 22 metro kuboko batez besteko emari baterako. Administrazioak bere berri izateko aurrekontua, proiektuan jasotakoa, 201.000 eurokoa izan zen (BEZa kanpo).

Eta azkenik, Uztarrotzeko instalazioan, Imhoff tanga 30 herritarreko biztanleria baterako dimentsionatuta dago eta eguneko 7 metro kuboko batez besteko emari baterako. Administrazioak bere berri izateko aurrekontua, proiektuan jasotakoa, 174.000 eurokoa izan zen (BEZa kanpo).